6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” uyarınca çıkarılan ve Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” ile iş yerlerinde bulunan iş ekipmanlarının kullanımı ile ilgili sağlık ve güvenlik yönünden uyulması gereken asgari şartlar belirlenmiştir. 

Yağmurlama sistemleri sprinkler ve diğer yangından korunma sistemi ekipmanlarının kusurlu olarak kullanılması neticesinde maalesf iş kazaları gerçekleşmektedir. Yağmurlama sistemleri sprinkler periyodik kontrollerinin uzmanlar tarafından detaylı olarak yapılması, hem yasal zorunluluğun yerine getirilmesi hem de kusurlu ekipmana bağlı iş kazalarının önüne geçilmesi için şarttır. 

Vita Mühendislik on yılı aşkın tecrübesiyle gerçekleştirdiği kontrollerde yağmurlama sistemleri sprinkler kontrollerini gerçekleştirir ve mevzuata uygunluk için gereklilikleri tespit eder. Uygunsuzluklar ve tehlikeli durumlar rapor altına alınır. 

Yağmurlama sistemi (sprinkler), yangın anında otomatik olarak devreye giren ve yangını büyümeden kontrol altına almak için kullanılan yangın söndürme sistemidir. Bu sistem, binanın tavanına veya duvarlarına yerleştirilen sprinkler başlıkları aracılığıyla suyu yangın çıkan bölgeye püskürtür. Otomatik çalıştığı için yangın başlangıcında hemen devreye girer ve itfaiye ekipleri gelmeden yangını söndürme veya kontrol altına alma görevini üstlenir. Genellikle ticari binalarda, yüksek katlı yapılarda, endüstriyel tesislerde ve otellerde yaygın olarak kullanılır. Yangın anında hızla müdahale eden bu sistem, can ve mal kaybını en aza indirmeye yönelik etkili bir çözümdür. 

Sprinkler sistemlerinin yangın güvenliği açısından belirli özelliklere sahip olması gerekir. Bu özellikler, sistemin güvenilirliğini ve etkinliğini sağlar. Temel özellikler şunlardır: 

Otomatik çalışma: Sprinkler sistemleri, yangın anında otomatik olarak devreye girer. Her bir sprinkler başlığı, içinde yer alan bir sıcaklık sensörüyle çalışır. Yangının bulunduğu ortam sıcaklığı belirli bir seviyeye ulaştığında başlıklar açılır ve su püskürtülür. Sistem, yangının erken aşamada kontrol altına alınmasını sağlar. 

Bölgesel söndürme: Sprinkler sistemi, yalnızca yangının olduğu bölgeye müdahale eder. Bu sayede su israfı önlenir ve yangından etkilenmeyen alanlarda gereksiz su hasarları oluşmaz. Bu özellik, özellikle büyük binalarda önemli bir avantaj sağlar. 

Sürekli su kaynağı: Yağmurlama sistemi, sürekli su temini sağlayacak bir su kaynağına bağlı olmalıdır. Genellikle şehir şebekesi veya bina içinde bulunan yangın suyu depoları kullanılır. Su kaynağının kesintisiz ve yeterli basınca sahip olması, sistemin verimli çalışması için kritik önemdedir. 

Yangın alarm sistemi ile entegrasyon: Sprinkler sistemleri genellikle yangın alarm sistemleriyle entegre çalışır. Yangın algılandığında hem sprinklerin devreye girmesi sağlanır hem de binadaki yangın alarm sistemi çalışarak bina sakinlerinin tahliye edilmesi uyarısı verilir. 

Sprinkler sistemleri, iş güvenliği açısından çeşitli gerekliliklere uygun olmalıdır. Bu gereklilikler, yangınla mücadelede sistemin güvenilir ve etkili olmasını sağlar. İş güvenliği kapsamında dikkate alınması gerekenler: 

Düzenli bakım ve testler: Sprinkler sistemlerinin düzenli olarak bakımı yapılmalı ve işlevselliği test edilmelidir. Sistemin su basıncı, başlıkların tıkanmamış ve çalışır durumda olup olmadığı kontrol edilmelidir. Ayrıca, sistemin su kaynağı ve pompa istasyonu düzenli aralıklarla test edilmelidir. 

Standartlara uygunluk: Sprinkler sistemleri, yerel yangın yönetmelikleri ve uluslararası yangın güvenliği standartlarına uygun olmalıdır. Bu standartlar, sprinkler başlıklarının tipi, su akış hızı, basınç ve sistemin genel tasarımı ile ilgili gereklilikleri belirler. Standartlara uygun tasarım ve montaj, yangın anında sistemin güvenli ve etkili çalışmasını sağlar. 

Yangın planları ile uyum: Bina yangın güvenliği planları, sprinkler sistemlerinin yerleşimi ve çalışma prensipleriyle uyumlu olmalıdır. Yangın anında sistemin hangi bölgelerde devreye gireceği ve hangi su kaynaklarının kullanılacağı önceden belirlenmiş olmalıdır. Ayrıca, bina çalışanlarına veya sakinlerine sprinkler sisteminin nasıl çalıştığı hakkında bilgi verilmelidir. 

Tahliye planları: Sprinkler sistemi devreye girdiğinde bina tahliye planının da etkili bir şekilde işlemesi sağlanmalıdır. Yangın anında sprinkler devreye girdiğinde yangın alarmı ve tahliye sistemleri senkronize bir şekilde çalışmalı, bina sakinleri hızla güvenli alanlara yönlendirilmelidir. 

Yağmurlama sistemlerindeki ana bileşenler   

Sprinkler sistemleri, yangınla mücadelede kullanılan bir dizi bileşenden oluşur. Her bir bileşen yangın anında hızlı ve etkili bir müdahale sağlar. Ana bileşenler şunlardır: 

Sprinkler başlıkları: Sistemin yangına direkt müdahale eden kısmıdır. Başlıklar, belirli bir sıcaklığa ulaştığında içindeki ısıya duyarlı cam tüp veya metal plaka erir ve suyun püskürtülmesine olanak tanır. Her başlık, bağımsız olarak devreye girer ve sadece yangının olduğu bölgede çalışır. 

Boru hattı: Sprinkler sisteminin suyu taşıyan boru hattı, yangın anında suyun hızlı bir şekilde başlıklara iletilmesini sağlar. Bu borular binanın tavan veya duvarlarına döşenir ve tüm alanı kapsayacak şekilde tasarlanır. 

Su kaynağı ve pompa İstasyonu: Sistemin çalışması için gerekli su, şehir suyu veya yangın suyu depolarından temin edilir. Pompa istasyonu, suyun basınçla iletilmesini sağlar. Bu istasyon, su kaynağının sürekli ve yeterli basınca sahip olmasını garanti eder. 

Kontrol vanaları: Su akışını kontrol eden vanalardır. Sistemin devreye girmesini ve suyun başlıklara ulaşmasını sağlar. Yangın söndürüldüğünde sistemin kapatılması için kullanılır. 

Alarm ve izleme sistemleri: Yangın algılandığında devreye giren alarm sistemleri, bina sakinlerini uyarır ve itfaiye ekiplerine bildirim gönderir. Ayrıca, sistemin izlenmesi ve arızaların tespit edilmesi için izleme cihazları da kullanılabilir. 

Yapılması gereken test ve kontroller kapsamında, işletmelerde bulunan yağmurlama sistemleri sprinkler periyodik kontrolleri hizmeti sunan Vita Mühendislik, Türkak TS EN ISO/IEC 17020 standardı kapsamında akredite olmuş bir A tipi muayene kuruluşudur. Akreditasyon kapsamları Türk Akreditasyon kurumunun resmi sitesinde herkesin erişebilmesi adına halka açıktır. Denetim faaliyetlerini sürdüren tüm personellerimizin eğitim sertifakaları ve bakanlığa bağlı veri tabanında kayıtlı olacak şekilde ekipnet numarası bulunmaktadır. Yetkinlikler ile ilgili tüm veriler Vita Mühendislik periyodik kontrol raporlarında açıkca belirtilmektedir. Hem kamu hem de özel sektör denetimlerinde ulusal ve uluslararası yetkinliğe sahip raporlar düzenlenmektedir.