6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” uyarınca çıkarılan ve Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” ile iş yerlerinde bulunan iş ekipmanlarının kullanımı ile ilgili sağlık ve güvenlik yönünden uyulması gereken asgari şartlar belirlenmiştir. 

Otomatik söndürme sistemleri ve diğer yangından korunma sistemi ekipmanlarının kusurlu olarak kullanılması neticesinde maalesf iş kazaları gerçekleşmektedir. Otomatik gazlı söndürme sistemleri periyodik kontrollerinin uzmanlar tarafından detaylı olarak yapılması, hem yasal zorunluluğun yerine getirilmesi hem de kusurlu ekipmana bağlı iş kazalarının önüne geçilmesi için şarttır. 

Vita Mühendislik on yılı aşkın tecrübesiyle gerçekleştirdiği kontrollerde otomatik gazlı söndürme sistemleri kontrollerini gerçekleştirir ve mevzuata uygunluk için gereklilikleri tespit eder. Uygunsuzluklar ve tehlikeli durumlar rapor altına alınır. 

Otomatik gazlı söndürme sistemleri, yangını hızla tespit edip, belirli bir alanda gaz kullanarak yangını söndüren sistemlerdir. Bu sistemler, özellikle su ile söndürmenin uygun olmadığı veya zarar verebileceği ortamlarda tercih edilir. Elektrik panoları, sunucu odaları, arşivler, laboratuvarlar ve müzeler gibi suyun zarar verebileceği hassas ortamlarda etkili bir çözüm sunar. Yangını büyümeden kontrol altına almak için özel gazlar kullanılır ve bu gazlar yangın çıkan alana püskürtülerek oksijen seviyesini düşürür, böylece yangının yayılmasını engeller. 

Hassas ve hızlı algılama: Gazlı söndürme sistemleri, yangını erken tespit eden duman ve ısı dedektörleri ile entegre çalışır. Yangın anında hemen devreye girerek gaz püskürtülmesini sağlar. 

Sıvı veya köpük kullanımı yok: Su, köpük veya kimyasal toz kullanılmaz. Gazlı söndürme, özellikle elektronik ekipmanların zarar görmemesi gereken alanlarda kullanılır. Kullanılan gazlar, insan sağlığına zarar vermeyen ve alevleri hızla boğan özel bileşiklerdir. 

Kapalı alanlarda etkili: Gazlı söndürme sistemleri genellikle kapalı alanlarda kullanılır ve odanın havasını değiştirerek yangını söndürür. Bu sistemler, duman veya yüksek sıcaklık nedeniyle erişimin zor olduğu yerlerde yangına müdahale eder. 

Otomatik gazlı söndürme sistemlerinin iş güvenliği açısından sağladığı en önemli fayda, yangının su veya kimyasal maddelerle değil, gazla söndürülmesi sayesinde hassas alanlarda minimum zarar yaratmasıdır. Ancak bu sistemlerin kurulumu, insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde yapılmalı ve kullanılan gazın ortamdaki oksijen seviyesini tehlikeli derecede düşürmemesi sağlanmalıdır. Gazlı söndürme sistemleri devreye girmeden önce alarm sistemiyle kişilerin bölgeden tahliyesi sağlanmalıdır. Düzenli bakım ve testler de bu sistemlerin doğru çalışması için kritik öneme sahiptir. 

Otomatik gazlı söndürme sistemlerindeki ana bileşenler   

Gaz silindirleri: Yangın anında kullanılacak olan söndürücü gazın depolandığı silindirlerdir. Bu silindirler basınç altında tutulur ve yangın algılandığında devreye girer. 

Dedektörler ve alarm sistemi: Duman veya ısıya duyarlı dedektörler yangını algılar. Yangın algılandığında alarm sistemi devreye girer ve gazlı söndürme sistemi çalışır. 

Kontrol paneli: Sistemin otomatik olarak çalışmasını sağlayan ve dedektörler ile gaz püskürtme mekanizmasını yöneten kontrol ünitesidir. 

Gaz dağıtım boruları: Söndürücü gazın silindirlerden yangın bölgesine iletilmesini sağlayan boru hattıdır. Bu borular, yangın çıkan bölgeye uygun şekilde yerleştirilir. 

Tahliye uyarı sistemleri: Gaz püskürtmeden önce bölgedeki insanların tahliyesini sağlamak için sesli ve görsel uyarı sistemleri bulunur. Bu uyarılar sayesinde insanlar tehlikeli gaz ortama püskürtülmeden çıkış yapabilir. 

Yangına hızlı müdahale: Gazlı söndürme sistemleri, yangını hızlı bir şekilde tespit eder ve devreye girer. Oksijen seviyesini düşürerek yangını boğar. 

Kapsamlı koruma: Gaz, yangının tüm alanına yayılır ve oksijenle temas eden her noktada yangını söndürür. Özellikle elektrik ve elektronik cihazların bulunduğu yerlerde büyük avantaj sağlar. 

Yeniden Kullanılabilir: Yangın sonrasında kullanılan gaz, ortama kalıcı zarar vermez. Temizlik gerektirmeyen bir söndürme yöntemi olduğundan yangın sonrası müdahale gereksinimi azalır. 

Otomatik gazlı söndürme sistemlerinin gereklilikleri  

Doğru Gaz Seçimi: Yangınla mücadelede kullanılan gazın insan sağlığına zarar vermemesi gerekir. FM-200, CO2 ve inert gazlar gibi farklı gazlar kullanılır. Kapalı alanlarda CO2 gibi gazlar kullanıldığında bölgedeki kişilerin tahliyesi kritik önemdedir, çünkü bu gaz oksijenin yerini alarak boğulmaya neden olabilir. 

Tahliye Süreci: Gaz püskürtülmeden önce çalışanların uyarılması ve bölgeden tahliyesi sağlanmalıdır. Bu nedenle gazlı söndürme sistemleri, alarm ve tahliye uyarı sistemleri ile entegre olmalıdır. 

Düzenli Bakım: Gazlı söndürme sistemlerinin etkin bir şekilde çalışabilmesi için düzenli olarak test edilmesi ve bakımlarının yapılması gerekmektedir. Gaz silindirleri, boru hatları ve kontrol panelleri düzenli olarak kontrol edilmelidir. 

Yapılması gereken test ve kontroller kapsamında, işletmelerde bulunan otomatik gazlı söndürme sistemleri periyodik kontrolleri hizmeti sunan Vita Mühendislik, Türkak TS EN ISO/IEC 17020 standardı kapsamında akredite olmuş bir A tipi muayene kuruluşudur. Akreditasyon kapsamları Türk Akreditasyon kurumunun resmi sitesinde herkesin erişebilmesi adına halka açıktır. Denetim faaliyetlerini sürdüren tüm personellerimizin eğitim sertifakaları ve bakanlığa bağlı veri tabanında kayıtlı olacak şekilde ekipnet numarası bulunmaktadır. Yetkinlikler ile ilgili tüm veriler Vita Mühendislik periyodik kontrol raporlarında açıkca belirtilmektedir. Hem kamu hem de özel sektör denetimlerinde ulusal ve uluslararası yetkinliğe sahip raporlar düzenlenmektedir.