6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” uyarınca çıkarılan ve Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” ile işyerlerinde bulunan iş ekipmanlarının kullanımı ile ilgili sağlık ve güvenlik yönünden uyulması gereken asgari şartlar belirlenmiştir. 

Freze tezgahı ve diğer makine tezgahlarının kusurlu olarak kullanılması neticesinde maalesf iş kazaları gerçekleşmektedir. Freze tezgahı periyodik kontrollerinin uzmanlar tarafından detaylı olarak yapılması, hem yasal zorunluluğun yerine getirilmesi hem de kusurlu ekipmana bağlı iş kazalarının önüne geçilmesi için şarttır. 

Vita Mühendislik 10 yılı aşkın tecrübesiyle gerçekleştirdiği kontrollerde freze tezgahları ile ilgili gereklilikleri tespit eder. Uygunsuzluklar ve tehlikeli durumlar rapor altına alınır. 

Freze tezgahları, malzemeleri kesme, şekillendirme ve yüzey işleme gibi işlemler için kullanılan makinelerdir. İşte bazı yaygın freze tezgahı türleri; 

Düşey Freze Tezgahı: Bu tezgahlarda frezelerin bağlandığı mil ekseni tezgâh tablasına dik konumdadır. 

Üniversal Freze Tezgahı: Yatay ve Düşey Freze Tezgâhlarının birleştirilmiş şekilleridir ve tezgâh tablasını freze miline göre 45° dereceye kadar sağa ve sola döndürmek mümkündür. 

Kalıpçı Freze Tezgahı: Kalıp yapımında, küçük ve şekli düzgün olmayan çeşitli işleri imalâtı için özellikle bu tezgâhlardan yararlanılır. 

Kopya Freze Tezgahı: Talaş kaldırma işlemini “Mastar” adı verilen şablona göre yapar. 

CNC Freze Tezgahı: Veri işleme ve değerlendirme kabiliyetine sahip gelişmiş tezgahlardır ve programlanabilir. 

Freze tezgahlarının kullanımında dikkat edilecek hususlar arasında güvenlik önlemleri, doğru kesici takım seçimi, iş parçasının doğru yerleştirilmesi ve makinenin doğru ayarlanması bulunur. Ayrıca, çalışma sırasında koruyucu ekipman kullanılması ve acil durum butonlarının erişilebilir olması önemlidir. Freze tezgahları, iş parçasını döndürmek ve üzerine kesici takımlarla işlem yapmak için kullanılan endüstriyel makinelerdir. Bir freze tezgahının bileşenleri şunlardır: 

Ana Gövde: Freze tezgahının temel yapısını oluşturan, genellikle sağlam bir dökme demirden veya çelikten yapılan ana gövde. 

Masa: İş parçasını desteklemek ve sabitlemek için kullanılan yatay bir platform. Masa genellikle tezgahın ana gövdesine bağlanır ve iş parçasının istenen pozisyonda kalmasını sağlar. 

İş Parçası Sabitleme Cihazı: İş parçasını sıkıca tutmak için kullanılan cihazlar. Bu cihazlar genellikle mengeneler, kelepçeler veya vakumlu tutucular olabilir. 

İş Parçası Döndürme Mekanizması: İş parçasını döndürmek ve belirli bir açıda tutmak için kullanılan mekanizma. Bu mekanizma, iş parçasının çeşitli açılarda işlenmesini sağlar. 

Kesici Takım: İş parçasının şekillendirilmesi veya delinmesi için kullanılan metal veya karbürden yapılmış kesici takımlar. Freze tezgahları genellikle farklı türde kesici takımlarla kullanılabilir. 

Freze Kafası: Kesici takımı tutan ve iş parçası üzerindeki işlemleri gerçekleştiren hareketli kısım. Freze kafası genellikle dikey veya yatay olarak hareket ettirilebilir. 

İş Parçası Konumlandırma Cihazları: İş parçasının belirli bir konumda ve açıda tutulmasını sağlayan cihazlar. Bu cihazlar, iş parçasının işlem sırasında istenilen pozisyonda kalmasını sağlar. 

Hareket Sistemi: Freze kafasının ve masanın hareketini kontrol etmek için kullanılan sistemler. Bu sistemler genellikle hidrolik, pnömatik veya elektrik motorlarıyla çalışır. 

Kontrol Paneli: Freze tezgahının çalışma parametrelerini ayarlamak ve kontrol etmek için kullanılan bir panel. Kontrol paneli genellikle tezgahın üzerinde veya yanında bulunur ve operatörün işlemi izlemesine ve kontrol etmesine olanak tanır.

Bu bileşenler, bir freze tezgahının temel yapı taşlarını oluşturur ve iş parçalarının şekillendirilmesi veya delinmesi gibi işlemlerin gerçekleştirilmesine olanak tanır.Tehlike oluşturabilecek bileşenler arasında dönen parçalar, kesici uçlar ve elektrik bağlantıları bulunur. Bu parçaların yanlış kullanımı ciddi yaralanmalara yol açabilir. Freze tezgahı periyodik kontrolleri, iş kazalarını önlemek, makine arızalarını azaltmak ve işletmenin verimliliğini artırmak için kritik öneme sahiptir. Periyodik kontroller sırasında, tezgahın görsel incelemesi, fonksiyonel kontrolü, ölçüm ve testleri yapılır. Bu süreç, tezgahın güvenli ve verimli bir şekilde çalışmasını sağlar ve çalışanların güvenliğini korur. 

Freze tezgahı periyodik kontrolleri TS EN 16090-1, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, Makine Emniyeti Yönetmeliğine göre gerçekleştirilir. Makine tezgahlarının güvenlik donanımları ve yapısal gereklikliliklere ait kontrollerde incelenen kısımlar aşağıda belirtildiği şekildedir. 

• Güvenli çalışma kuralları 
• Dokümantasyon  
• Kumanda sistemleri 
• Kurulum uygunluğu 
• Uyarı işaretleri 
• Sınırlayıcılar 
• Erişim 
• Durdurma sistemleri 
• Fonksiyon testleri 

Yapılması gereken test ve kontroller kapsamında, işletmelerde bulunan freze tezgahı periyodik kontrolü hizmeti sunan Vita Mühendislik, Türkak TS EN ISO/IEC 17020 standardı kapsamında akredite olmuş bir A tipi muayene kuruluşudur. Akreditasyon kapsamları Türk Akreditasyon kurumunun resmi sitesinde herkesin erişebilmesi adına halka açıktır. Denetim faaliyetlerini sürdüren tüm personellerimizin eğitim sertifakaları ve bakanlığa bağlı veri tabanında kayıtlı olacak şekilde ekipnet numarası bulunmaktadır. Yetkinlikler ile ilgili tüm veriler Vita Mühendislik periyodik kontrol raporlarında açıkca belirtilmektedir. Hem kamu hem de özel sektör denetimlerinde ulusal ve uluslararası yetkinliğe sahip raporlar düzenlenmektedir.